بررسی زند وندیداد (فرگرد دوم)

چکیده زردشتیان مطالعه درباره متن اوستا را بلافاصله پس از درگذشت زردشت آغاز کردند. آنچه بیان کننده تلاش آنان، در گذشته دور است، ترجمه و تفسیری است که بر اوستا نوشته اند و از آن به زند تعبیر می شود. این متن ها گاه برداشت شخصی موبدان دینی را از متن اوستا نشان می دهد، اما ساخت جمله های آن زیر تأثیر متن اوستایی است و از این رو با ساخت جمله بندی پهلوی همسو نیست، آنچه به عنوان تفسیر بر آن افزوده شده، خالی از ابهام نیست و فهم آن به آسانی میسر نیست. زند وندیداد شامل اعمال دینی و شرایع زردشتی است، از این رو برای مترجمان پهلوی آشناتر از بخش های دیگر بوده است. مشخصه آن، تفسیرها و توضیحات گاه مفصلی است که بر ترجمه لفظ به لفظ افزوده شده است. فرگرد دوم وندیداد داستان جم است، این فرگرد دارای دو بخش و چهل و سه (43) بند است. از آنجا که واژه نامه کاملی برای زبان پهلوی وجود ندارد و هر متن تعدادی واژه غیرتکراری دارد، در نتیجه خواندن هر متن پهلوی ضرورت دارد و واژه نامه تهیه شده برای هر متن به طور جداگانه، کمک زیادی برای خواندن متن های دیگر پهلوی خواهد بود. فرگرد دوم وندیداد حاوی مطالب اساطیری بسیاری است، ومتن زند آن به نسبت زند قسمت های دیگر اوستا، ترجمه بهتری از اوستا بدست می دهد. در این پژوهش پس از بررسی این متن از نسخه « داراب دستور پشوتن سنجانا » این نتایج به دست آمده است: در اکثر بندها، نویسنده متن زند، بر معنای متن اوستایی تسلط و آگاهی داشته است و حتی گاه از متن اوستایی ترجمه واژه به واژه ارائه نموده است، در نتیجه گاه متن پهلوی تحت تأثیر سبک نگارش اوستا قرار گرفته است.